Τοπίο

Γιος του Νικηφόρου Λύτρα φοίτησε στο Σχολείο των Τεχνών μέχρι το 1903 κοντά στον πατέρα του και το 1907 συνέχισε τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου κοντά στον Lofftz, με υποτροφία του Ιδρύματος Παναγία της Τήνου.

Η παρουσία του Νικόλαου Λύτρα στην καλλιτεχνική ζωή της Αθήνας συνδέθηκε με τα ανανεωτικά κινήματα που συγκλόνιζαν τη δεύτερη και την τρίτη δεκαετία του 20ού αιώνα τον εικαστικό χώρο. Τόσο η συμμετοχή του στην Ομάδα «Τέχνη» το 1917 –στην ίδρυση της οποίας πρωτοστάτησε–, όσο και η ελευθερία που έδωσε στους μαθητές του, όταν το 1923 εκλέχθηκε καθηγητής στο Σχολείο των Τεχνών, αποτέλεσαν την έμπρακτη εφαρμογή του πιστεύω του για υποκειμενική έκφραση, που κάθε φορά αναπλάθει σε σχήμα, χρώμα, χώρο, όχι μόνο όσα οι αισθήσεις αντιλαμβάνονται αλλά και όσα ο νους συλλαμβάνει. Πιο συμβατικά στην απεικόνιση των προσωπογραφιών, με περισσότερη τόλμη στα τοπία του, ο Νικόλαος Λύτρας επιτυγχάνει να συνενώσει, με χαρακτηριστικό τρόπο, τις σύγχρονες ανανεωτικές τάσεις που τείνουν στην κατάργηση της νατουραλιστικής απόδοσης με το αίτημα της εποχής για μια θεώρηση της φύσης, όπως αυτή καταυγάζεται από το ελληνικό φως. Ο Λύτρας συλλαμβάνει τη φύση με μια κονστρουκτιβιστική αντίληψη, καθώς την αναπλάθει με επίπεδα, ρυθμικά τοποθετημένα και χρωματικά ισοδύναμα, στη δισδιάστατη επιφάνεια του πίνακα.